70 lat Piasta Gliwice – narodziny klubu
Historia Piasta Gliwice jest ciekawa, barwna, momentami dramatyczna, naznaczona medalami mistrzostw Świata, Europy i Olimpiad. Sportowcy wywodzący się z najstarszego i najbardziej popularnego klubu w Gliwicach wielokrotnie zdobywali tytuły mistrzów Polski, walczyli na arenach całego globu, bijąc rekordy kraju i świata. 18 czerwca 2015 roku Piast będzie obchodził 70. rocznicę założenia. Tym artykułem rozpoczynamy serię publikacji poświęconych historii naszego Klubu. Nie sposób tu ująć wszystkiego, bo powstałoby opracowanie liczące tysiące stron. Postaramy się więc przedstawić najważniejsze wydarzenia z kronik Piasta.
Historia Gliwic sięga czasów późnego średniowiecza. Pierwsza wzmianka o tym grodzie pochodzi z 1276 roku. W następnych wiekach miasto przechodziło różne koleje losu, zmieniało właścicieli, kilkakrotnie też państwowość. O powojennych losach ziem odzyskanych zadecydowały traktaty, wstępnie jałtański, a ostatecznie, zachodnie granice zostały zatwierdzone na konferencji w Poczdamie. 26 stycznia, po czterodniowych walkach Gliwice zostały zajęte przez Armię Czerwoną. Przez dwa miesiące miastem rządzili sowieci. których ofiarami padło kilka tysięcy osób, m.in. Niemców, Polaków, a także francuskich i ukraińskich robotników. Część mieszkańców Gliwic z niemieckim pochodzeniem przymusowo wywieziono też do Niemiec i na Syberię.
16 marca do Gliwic przybyła polska administracja i rozpoczęło się stopniowe przejmowanie władzy. Pierwszym prezydentem został Wincenty Szpaltowski. Od początku kwietnia na ziemie odzyskane zaczęli także napływać osadnicy, głównie z okolic Lwowa, Stanisławowa, Drohobycza. To właśnie stamtąd będą się wywodzić zarówno pierwsi działacze jak i piłkarze Piasta. W maju odbyła się konferencja sportowców, na której zdecydowano, że na poniemieckich terenach jak najszybciej powinny powstawać kluby sportowe. Na efekty nie trzeba było długo czekać. 18 czerwca w klubie „Perełka” mieszczącym się przy ul. Zwycięstwa powołano organizację pod nazwą Klub Sportowy „Piast” Gliwice. Nazwę przyjęto jednogłośnie. Za jej pomysłodawcę kronikarze uważają Maksymiliana Kunczke, chociaż do autorstwa przyznaje się także Stanisław Kamiński właściciel do dziś istniejącego zakładu fotograficznego „Piast”. Od początku istnienia nad klubem patronat objęło Miasto Gliwice. Pierwszym prezesem został prezydent Gliwic - Wincenty Szpaltowski. W skład pierwszego zarządu weszli działacze i sportowcy: Zygmunt Brol, Józef Dziura, Mieczysław Hitnerowicz, Franciszek Konrad, Maksymilian Kunczke, Edward Metzger, Marian Pająk, Eugeniusz Pozdniakow, Marian Prajsner, Antoni Przeliorz, Fryderyk Schimscheiner, Stanisław Stawiński, Jan Tajchman i Ludwik Wyrobek.
Pierwszą sekcją jaka powstała była sekcja piłki nożnej. Trzon tamtej drużyny tworzyli repatrianci ze wschodu: Edward Metzger, Marian Prajsner, Stanisław Beliczyński, Jan Tajchman (bramkarz) i Mieczysław Hitnerowicz (kapitan drużyny). W pierwszym składzie Piasta znalazło się także kilku Ślązaków — Paweł Piechura, Stefan Ławnik, Przysambor, Wilhelm Malucha, Wilhelm Neugebauer. Tym piłkarzom nakazywano dostarczać urzędowe zaświadczenia o polskości pod rygorem utraty praw zawodnika. Zakazane było używanie takich zwrotów jak: „tor”, „torman” czy „szpil”.
Pierwszym kapitanem sportowym oraz trenerem futbolistów Piasta został były zawodnik Warty Poznań — Feliks Śliwiński, a pierwszym kierownikiem sekcji — Edmund Jarolin. Wkrótce rozegrano pierwsze, nieoficjalne mecze.
Andrzej Potocki
Grzegorz Muzia
